Bóng đá là môn thể thao vua thu hút hàng tỷ người hâm mộ trên toàn thế giới. Để có thể hòa mình vào bầu không khí sôi động của các trận cầu đỉnh cao, mỗi fan bóng đá nên trang bị cho mình những kiến thức cơ bản về luật chơi. Bài viết này Cà Khịa TV sẽ giới thiệu chi tiết về các luật bóng đá cơ bản, giúp bạn hiểu rõ hơn về diễn biến và kết quả của mỗi trận đấu.
Luật bóng đá là gì?
Luật bóng đá là hệ thống quy định được sử dụng một cách thống nhất trong môn thể thao bóng đá, bao gồm cả bóng đá trên sân cỏ chính thức, bóng đá trong nhà và bóng đá bãi biển. Luật chơi được ban hành và quản lý bởi International Football Association Board (IFAB), nhằm đảm bảo tính công bằng và nhất quán cho tất cả các trận đấu bóng đá trên toàn thế giới.
Các luật bóng đá cơ bản
Để có thể thi đấu bóng đá một cách hiệu quả và chuyên nghiệp, các cầu thủ, trọng tài và ban tổ chức cần nắm rõ các luật bóng đá cơ bản, bao gồm:
Luật sân bóng
Sân bóng đá là nơi diễn ra trận đấu, được quy định bởi các kích thước tiêu chuẩn nhằm đảm bảo tính công bằng và an toàn cho các cầu thủ. Sân hình chữ nhật, có chiều dài dao động từ 90m đến 120m và chiều rộng từ 45m đến 90m. Bên trong sân được chia thành hai phần bằng nhau bởi đường giữa sân, mỗi phần sân có một khung thành đặt ở vị trí chính giữa. Các đường biên dọc và đường biên ngang có độ rộng tối đa 12cm.
Quy luật về quả bóng
Quả bóng là dụng cụ chính được sử dụng trong trận đấu, được quy định về hình dạng, kích thước và áp suất khí bên trong nhằm đảm bảo tính đồng nhất và an toàn cho các cầu thủ. Bóng có hình dạng cầu, làm bằng vật liệu da hoặc chất liệu tổng hợp tương đương, có chu vi từ 68cm đến 71cm khi bơm căng và áp suất khí trong bóng từ 0,6 đến 1,1 atmosphere.
Luật về số lượng người thi đấu
Mỗi đội bóng tham gia thi đấu gồm 11 cầu thủ trên sân, trong đó có 1 thủ môn. Ngoài số cầu thủ thi đấu, mỗi đội cũng có thể đăng ký tối đa 12 cầu thủ dự bị cho một trận đấu. Trong trận đấu chính thức, mỗi đội chỉ được phép thay người tối đa 3 lần, không bao gồm thủ môn.
Luật về các trang bị của cầu thủ
Cầu thủ tham gia thi đấu phải tuân thủ quy định về trang phục thi đấu nhằm đảm bảo tính an toàn và chuyên nghiệp. Các trang bị bắt buộc cho cầu thủ bao gồm: áo thun, quần short, tất và giày thi đấu phù hợp. Áo thun phải có tay ngắn và cổ áo, quần short phải dài đến đầu gối, tất phải kéo dài đến ít nhất là phần giữa cẳng chân, và giày thi đấu phải có đế mềm và không có đinh nhọn. Cầu thủ không được phép đeo bất kỳ trang bị nào có thể gây nguy hiểm cho bản thân hoặc cầu thủ khác.
Quy luật về trọng tài chính
Trọng tài chính đóng vai trò quan trọng trong việc điều khiển trận đấu, đảm bảo tuân thủ luật bóng đá và đưa ra những quyết định công bằng. Trọng tài chính có quyền ra hiệu phạt các lỗi vi phạm, công nhận hoặc không công nhận bàn thắng, và có thể tham khảo ý kiến của các trợ lý trọng tài trước khi đưa ra quyết định cuối cùng.
Luật về các trợ lý của trọng tài
Các trợ lý trọng tài hỗ trợ trọng tài chính trong việc theo dõi và báo cáo các tình huống vi phạm luật xảy ra ngoài tầm nhìn của trọng tài chính. Hai trợ lý trọng tài đứng ở hai đường biên dọc, một trợ lý trọng tài thứ ba đứng bên ngoài đường biên ngang và một trọng tài thứ tư đứng bên ngoài khu vực kỹ thuật. Mỗi trợ lý có nhiệm vụ và vai trò cụ thể riêng, góp phần đảm bảo tính chính xác và công bằng cho trận đấu.
Luật bảo đảm về thời gian của mỗi trận đấu
Mỗi trận đấu bóng đá thi đấu trong 90 phút, chia thành hai hiệp, mỗi hiệp 45 phút. Giữa hai hiệp có thời gian nghỉ 15 phút. Trong trường hợp hai đội hòa nhau sau 90 phút thi đấu chính thức, sẽ có thêm hai hiệp phụ, mỗi hiệp 15 phút. Nếu hai đội vẫn hòa nhau sau hai hiệp phụ, trận đấu sẽ được phân định thắng thua bằng loạt sút luân lưu 11m.
Luật quy định về việc bắt đầu hoặc tái khởi động một trận bóng
Trận đấu được bắt đầu bằng nghi thức đá giao bóng do trọng tài chính thực hiện. Sau khi ghi bàn thắng, đội ghi bàn được hưởng quả phát bóng. Sau khi phạm lỗi, đội được hưởng quả đá phạt, đá phạt góc, ném biên hoặc phát bóng từ cầu môn tùy theo tình huống cụ thể. Mỗi loại quả phát bóng có luật thực hiện và quy định riêng, nhằm đảm bảo tính công bằng và tạo điều kiện cho các đội ghi bàn.
Luật quy định về bóng trong và ngoài cuộc
Bóng được coi là trong cuộc khi nó nằm hoàn toàn trong phạm vi sân thi đấu, bao gồm cả các đường biên dọc và đường biên ngang. Bóng được coi là ngoài cuộc khi nó di chuyển hoàn toàn ra khỏi đường biên dọc, đường biên ngang hoặc khi trọng tài chính thổi còi cho tình huống khác. Việc xác định bóng trong hay ngoài cuộc có vai trò quan trọng trong việc quyết định tính hợp lệ của các tình huống tấn công và phòng thủ.
Luật về cách tính bàn thắng
Bàn thắng được công nhận hợp lệ khi quả bóng được đưa vào lưới đối phương sau khi trọng tài chính thổi còi cho trận đấu tiếp tục và không có lỗi vi phạm nào xảy ra trước hoặc trong tình huống ghi bàn. Bàn thắng không được công nhận nếu có lỗi vi phạm luật xảy ra trước hoặc trong tình huống ghi bàn, hoặc nếu bóng được đá vào lưới bởi tay hoặc cánh tay của cầu thủ ghi bàn.
Luật việt vị
Cầu thủ tấn công được coi là việt vị nếu ở thời điểm đồng đội chuyền bóng cho mình, anh ta đứng gần khung thành đối phương hơn bóng và gần hơn so với cầu thủ phòng ngự cuối cùng (thường là thủ môn) của đội mình. Cầu thủ việt vị bị phạt lỗi và đội đối phương được hưởng quả đá phạt gián tiếp.
Luật về các hành vi vi phạm luật trong bóng đá
Có nhiều hành vi vi phạm luật trong bóng đá có thể bị phạt bởi trọng tài, bao gồm: phạm lỗi với đối phương, chơi xấu, dùng tay chơi bóng (trừ thủ môn trong vòng cấm địa), việt vị, v.v. Mức độ phạt cho các hành vi vi phạm luật khác nhau tùy thuộc vào tính nghiêm trọng của hành vi và ảnh hưởng đến trận đấu.
Luật quy định đá phạt
Đá phạt là quả đá được trao cho đội bị phạm lỗi để tái khởi động trận đấu. Có hai loại đá phạt chính: đá phạt trực tiếp và đá phạt gián tiếp. Đá phạt trực tiếp có thể được đá trực tiếp vào lưới đối phương, trong khi đá phạt gián tiếp phải được chạm ít nhất một cầu thủ khác trước khi vào lưới.
Luật về đá phạt penalty
Đá phạt penalty là quả đá phạt được thực hiện từ chấm 11m dành cho đội bị phạm lỗi trong vòng cấm địa của đội đối phương. Đá phạt penalty được coi là cơ hội ghi bàn cao do thủ môn đối phương có ít cơ hội cản phá.
Luật ném biên
Ném biên là quả ném được trao cho đội bóng khi quả bóng di chuyển hoàn toàn ra khỏi đường biên ngang bởi cầu thủ của đội đối phương. Ném biên được thực hiện bởi cầu thủ của đội được hưởng quả ném bằng cách ném bóng bằng hai tay từ phía sau đường biên ngang vào sân thi đấu.
Luật quy định về phát bóng
Phát bóng là quả đá được thực hiện để bắt đầu trận đấu hoặc sau khi ghi bàn thắng. Phát bóng được thực hiện bởi thủ môn từ trong vòng cấm địa của đội mình.
Luật về phạt góc
Phạt góc là quả đá được trao cho đội tấn công khi quả bóng do cầu thủ phòng ngự cuối cùng của đội mình chạm vào và di chuyển hoàn toàn ra khỏi đường biên ngang. Phạt góc được thực hiện bởi cầu thủ của đội được hưởng quả phạt góc từ góc sân.
Bên cạnh những kiến thức cơ bản được chia sẻ trong bài viết này, luật bóng đá còn có rất nhiều quy định chi tiết khác về các tình huống cụ thể trong trận đấu. Để hiểu rõ hơn về luật bóng đá, bạn có thể tham khảo tài liệu chính thức của FIFA. Chúc bạn có những giây phút thưởng thức bóng đá thật trọn vẹn và ý nghĩa!
